
ترازو آزمایشگاهی ابزار هایی بسیار دقیق برای سنجش وزن و جرم مواد در محیط های تخصصی مانند آزمایشگاه ها هستند. این ترازو ها می توانند وزن های بسیار کم را با دقتی بالا اندازه گیری کنند و معمولاً دارای نمایشگر دیجیتالی هستند که اطلاعات اندازه گیری شده را به طور دقیق نمایش می دهد. از این دستگاه ها در آزمایش های علمی، شیمیایی، دارو سازی و سایر حوزه های پژوهشی استفاده می شود.
سرگذشت ترازو آزمایشگاهی
سرگذشت ترازو آزمایشگاهی به دوران باستان بر می گردد، زمانی که انسان ها از ابزار های ابتدایی مانند سنگ های وزن کشی برای سنجش جرم استفاده می کردند. در دوره های میانی، ترازوها به شکل های پیچیده تری توسعه یافتند و با افزودن دو کفه و اهرم، اصول اولیه ترازوهای امروزی شکل گرفت. با پیشرفت های علمی و فناوری در دوران رنسانس و انقلاب صنعتی، ترازوهای آزمایشگاهی به تدریج دقیق تر و پیچیده تر شدند. در قرون ۱۹ و ۲۰، ظهور ترازوهای الکترونیکی و دیجیتالی باعث افزایش چشمگیر دقت اندازه گیری ها شد. امروزه، این ترازوها با دقت های میکروگرمی و نانویی در تحقیقات علمی و صنعتی به کار گرفته می شوند.
ویژگی های ترازو آزمایشگاهی
- ترازو آزمایشگاهی وزن بسیار کم را با دقت بالایی اندازه گیری می کند.
- کالیبراسیون ترازو تضمین می کند که اندازه گیری همیشه دقیق و قابل اعتماد است.
- این ترازو با طراحی مقاوم و استفاده از مواد با کیفیت در تولید باعث می شود در شرایط مختلف محیطی به خوبی عمل کنند.
- این ترازو به نمایشگر دیجیتال مجهز است که وزن را آسان و با دقت می خواند.
- این ابزار انواع مختلفی از مواد شامل مایعات، جامدات و پودر ها اندازه گیری می کند.
- برخی مدل ها حتی در صورت جابجایی مواد روی کفه، دقت اندازه گیری خود را حفظ می کنند.
- برخی ترازو ها قابلیت اتصال به کامپیوتر را دارند که امکان انتقال داده ها و تحلیل دقیق تر آن ها را فراهم می کند.
- بسیاری از مدل های ترازو آزمایشگاهی دارای طراحی فشرده و سبک هستند که حمل و استفاده از آن ها را در فضا های محدود ساده می کند.
چالش های ترازو آزمایشگاهی
- هزینه زیاد ممکن است برای برخی کاربران چالش بر انگیز باشد.
- برای حفظ دقت عملکرد، نیاز به کالیبراسیون منظم و مداوم دارند.
- به شرایط محیطی همچون تغییرات دما، رطوبت، و جریان هوا حساس هستند.
- اغلب برای سنجش وزن های سبک طراحی شده اند و ممکن است برای وزن های سنگین تر مناسب نباشند.
- نسبت به لرزش ها حساسیت بالایی دارند.
- برخی مدل ها دارای پیچیدگی های فنی هستند که کار با آن ها نیاز به آموزش ویژه دارد.
- در برابر ضربه آسیب پذیر هستند و نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
گونه های متفاوت ترازو آزمایشگاهی
a. ترازو آزمایشگاهی آنالیتیکال :

ترازو آنالیتیکال برای اندازه گیری بسیار دقیق در محیط های آزمایشگاهی طراحی شده اند و معمولاً برای سنجش جرم هایی در مقیاس میلی گرم و میکرو گرم به کار می روند. این ترازو ها دارای محفظه شفافی به نام محفظه بادگیر هستند که از تأثیر جریان هوا بر دقت اندازه گیری جلوگیری می کند. دقت بسیار بالای این ترازو ها، که معمولاً تا 0.0001 گرم است، آن ها را برای کارهایی مانند تعیین غلظت مواد در محلول ها، تحلیل های کمی و کیفی نمونه های شیمیایی، و آزمایش های دقیق دیگر ایده آل می سازد. همچنین، این ترازو ها از قابلیت کالیبراسیون داخلی برخوردارند که به حفظ دقت و پایداری اندازه گیری ها کمک می کند.
b. ترازو آزمایشگاهی دقیق :

ترازو دقیق در مقایسه با ترازو آنالیتیکال دقت کمتری دارند، اما همچنان برای اندازه گیری های دقیق تر در محدوده دهم و صدم گرم مناسب است. این ترازو معمولاً ظرفیت بیشتری نسبت به ترازو آنالیتیکال دارند و در فرآیندهای صنعتی، آموزشی، و تحقیقاتی که به دقت بالا اما نه فوق العاده حساس نیاز است، به کار می روند.
c. ترازو آزمایشگاهی نیمه آنالیتیکال :

ترازو نیمه آنالیتیکال دقتی میان ترازو دقیق و ترازو آنالیتیکال دارند و بیشتر برای اندازه گیری های روزمره و کاربرد های عمومی در آزمایشگاه ها استفاده می شوند. این ترازوها معمولاً دقتی در حدود 0.001 گرم دارند و برای سنجش هایی که به دقت بالا نیاز دارند، اما حساسیت کمتری نسبت به ترازو های آنالیتیکال ضروری است، مناسب هستند.
d. ترازو آزمایشگاهی میکرو :

ترازو آزمایشگاهی میکرو برای سنجش جرم های بسیار کوچک که معمولاً در محدوده میکروگرم است؛ طراحی شده اند. این ترازو در تحقیقات تخصصی که نیاز به اندازه گیری های بسیار دقیق مانند مواد بیولوژیکی، نانو مواد و سایر کاربرد های علمی دارند مورد استفاده قرار می گیرند. به دلیل حساسیت بالای این ترازو باید در محیط هایی با کنترل دقیق دما و رطوبت به کار گرفته شوند تا دقت اندازه گیری حفظ شود.
e. ترازو آزمایشگاهی رطوبتی :

ترازو رطوبت سنج علاوه بر وزن نمونه می تواند میزان رطوبت یک نمونه را نیز تعیین کند. این دستگاه در صنایعی مانند صنایع غذایی، دارویی، و کشاورزی برای کنترل کیفیت به کار می رود. این ترازو به این شکل عمل می کند که ابتدا وزن اولیه نمونه را اندازه گیری می کند سپس با استفاده از گرما رطوبت را از نمونه خارج کرده و دوباره وزن آن را می سنجد تا میزان رطوبت موجود محاسبه شود. این اطلاعات ویژگی های کیفی مواد را ارزیابی می کند و بسیار حائز اهمیت است.
تولید کنندگان مشهور ترازو آزمایشگاهی
1) Mettler Toledo

شرکت Mettler Toledo در سال 1945 توسط ارهاد متلر در سوئیس بنیان گذاری شد. این شرکت در ابتدا با تمرکز بر تولید ترازو آزمایشگاهی با دقت و نوآوری آغاز به کار کرد و به تدریج به یکی از رهبران جهانی در عرصه تجهیزات آزمایشگاهی و سیستم های اندازه گیری تبدیل شد. نقطه قوت اصلی Mettler Toledo در دقت و قابلیت اعتماد بالای ترازو هایش نهفته است.
2) Sartorius

شرکت Sartorius در سال 1870 توسط Florenz Sartorius در شهر گوتینگن، آلمان بنیان گذاری شد. محصولات Sartorius به دلیل دقت و اعتماد بالا، به علاوه داشتن ویژگی های پیشرفته ای چون ادغام داده ها و نرم افزار های مدیریتی، به خوبی نیاز های متغیر صنایع زیست فناوری و داروسازی را برآورده می کنند و فرآیند های کاری را ساده تر و دقیق تر می سازند.
3) OHAUS

شرکت OHAUS در سال 1907 توسط Henry Ohaus و پسرش Gustav Ohaus در نیوآرک، نیوجرسی، ایالات متحده آمریکا تأسیس شد. این شرکت فعالیت خود را با تولید ترازو های مکانیکی آغاز کرد و به تدریج به یکی از پیشروان در تولید ترازو آزمایشگاهی، صنعتی و آموزشی تبدیل شد. OHAUS به خاطر ارائه خدمات پشتیبانی قوی و محصولات با قیمت های رقابتی، به شهرت زیادی در میان مشتریان خود دست یافته است.
4) Shimadzu

شرکت Shimadzu در سال 1875 توسط گنجیرو شیمادزو در کیوتو، ژاپن ایجاد شد و به سرعت از تولید تجهیزات علمی و پزشکی به یکی از رهبران جهانی در عرصه تجهیزات آزمایشگاهی و آنالیتیکال تبدیل گردید. نقطه قوت Shimadzu در بهره برداری از نوآوری های تکنولوژیکی و ارائه راه حل های پیشرفته برای صنایع گوناگون نهفته است.
5) AND (A&D)

شرکت A&D، که گاهی با نام AND نیز شناخته می شود، در سال 1977 توسط Masazumi Koyama در توکیو، ژاپن تأسیس شد. این شرکت با تمرکز بر تولید ترازو آزمایشگاهی دقیق و تجهیزات اندازه گیری فعالیت خود را آغاز کرد و به سرعت به یکی از نام های برجسته در این صنعت تبدیل شد. A&D به دلیل ارائه محصولات با قیمت مقرون به صرفه و کاربری آسان، جایگاه خاصی در بازار های جهانی به دست آورده است.
کارکرد ترازو آزمایشگاهی
1. سنجش مواد شیمیایی:
در آزمایشگاه های شیمی، ترازو آزمایشگاهی برای اندازه گیری دقیق مواد شیمیایی به منظور تهیه محلول ها و مخلوط ها مورد استفاده قرار می گیرند. این دقت بالا بسیار مهم است زیرا صحت واکنش ها و نتایج آزمایش ها را تضمین می کند.
2. ارزیابی کیفیت:
صنایع گوناگون از ترازو آزمایشگاهی برای ارزیابی و تأمین کیفیت محصولات بهره می برند. این ترازو ها به متخصصان کیفیت کمک می کنند تا مواد و محصولات را با دقت بالا وزن کنند و تطابق آن ها با استاندارد های تعیین شده را تأیید نمایند. این فرآیند در بخش هایی مانند داروسازی، صنایع غذایی، و تولیدات صنعتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
3. تنظیم دقیق ابزار های اندازه گیری:
ترازو آزمایشگاهی معمولاً ابزارهای دقیق که شامل پیپت ها، میکروسکوپ ها و تجهیزات آزمایشگاهی دیگر که این ترازو ابزار ها را تنظیم کالیبره می کند. این فرآیند کالیبراسیون به حفظ دقت و صحت اندازه گیری ها در محیط آزمایشگاهی کمک می کند.
4. بررسی و آماده کردن نمونه ها برای آزمایش:
در تحقیقات علمی، ترازو آزمایشگاهی برای وزن کشی دقیق نمونه ها قبل از انجام آنالیز های مختلف به کار می روند. این دقت در اندازه گیری به محققان این امکان را می دهد که داده های دقیق و قابل اعتمادی به دست آورند. این کاربرد به ویژه در حوزه های شیمی، بیولوژی و فیزیک از اهمیت زیادی برخوردار است.
5. تحلیل های فیزیکی و شیمیایی:
کاربرد دیگر ترازو آزمایشگاهی پیمایش تحلیل ویژگی های فیزیکی و شیمیایی مواد استفاده شده در آزمایش ها و پیمایش جرم دقیق مواد می باشد. این تحلیل ها گاهی شامل اندازه گیری چگالی، ویسکوزیته بودن مواد و ترکیبات مواد است.