تاریخچه اسانس خوراکی و غیر خوراکی
از اسانس خوراکی و غیر خوراکی در دوران باستان استفاده می شد، زمانی که در مصر و تمدن های مدیترانه ای از عصاره ها و روغن های گیاهی در عطر و طعم دادن به غذا ها و در مصارف مذهبی و آرایشی به کار گرفته می شد. در قرن 18 و 19 میلادی با پیشرفت علم شیمی، بشر توانست اسانس های مصنوعی تولید کند و در قرن 20، تولید اسانس خوراکی و غیر خوراکی به یک صنعت تبدیل شد و در مصارف مختلفی مثل صنعتی و خانگی استفاده شد.
اسانس خوراکی و غیر خوراکی چیست ؟
اسانس خوراکی از طبیعت یعنی از گیاهان، میوه ها، گل ها و مواد شیمیایی گرفته و تولید می شود برای بهتر کردن طعم، عطر و رنگ به غذا ها و نوشیدنی ها اضافه می شود. این نوع اسانس در صنایع غذایی، شیرینی پزی و نوشیدنی سازی استفاده می شود و کارخانه های تولید کننده اسانس ها باید با توجه به استاندارد های بهداشت غذایی تولید شوند. اسانس غیر خوراکی در صنعت و لوازم آرایشی و بهداشتی به کار گرفته می شوند ، این اسانس ها ترکیباتی در خود دارند که خوراکی نیستند و از آشامیدن و بلعیدن آن باید جلوگیری شود.

برندهای معروف اسانس خوراکی و غیر خوراکی
برند IFF

شرکت IFF مختصر شده International Flavors & Fragrances یکی از تولید کنندگان جهانی اسانس خوراکی و غیر خوراکی است. این برند با تجربه و خلاقیت خود ، رایحه و طعم های بسیاری برای صنایعی نظیر صنایع غذایی، نوشیدنی، عطرسازی، آرایشی و بهداشتی ، اسانس خوراکی و غیر خوراکی تولید می کند.
برند QIVAUDAN

برند سوئیسی Givaudan در سال 1895 تأسیس شده است و یکی از معروف ترین و کهن ترین برند در حال حاضر در صنعت اسانس خوراکی و غیر خوراکی بوده است . Givaudan تولید کننده اسانس خوراکی و غیر خوراکی زیادی است که در صنایع متفاوتی از این اسانس ها استفاده می شود.
برند hertz-flavors

Hertz-Flavors در 1954 کار خود را در تولید اسانس خوراکی و غیر خوراکی آغاز نموده است. این برند اسانس های مختلفی همچون طعم دهنده ها برای صنایع غذایی و نوشیدنی و اسانس هایی برای محصولات آرایشی و بهداشتی و عطرسازی تولید می کند.
انواع اسانس خوراکی و غیر خوراکی
انواع اسانس های خوراکی
اسانس های میوه ای:
اسانس های میوه ای از میوه هایی همچون پرتقال، لیمو، توت فرنگی، موز و سیب تولید می شوند و برای طعم و عطر دادن به نوشیدنی ها، شیرینی ها، کیک ها و دسرها استفاده می شود.
اسانس های گیاهی:
برای اسانس های گیاهی می توان از گیاهانی مانند نعناع، وانیل، دارچین، زنجبیل و زعفران به کار گرفته شود. این اسانس ها برای طعم دادن به غذا ها، نوشیدنی ها و دارو های گیاهی استفاده می شوند.
اسانس های مغزی:
این دسته از اسانس ها از مغزهای مانند بادام، فندق، پسته و گردو تهیه می شود که برای طعم و عطردار کردن شیرینی ها، دسرها و بستنی ها به کار می روند.
اسانس های شکلاتی و قهوه ای:
اسانس های شکلاتی و قهوه ای معمولا به کیک ها، دسر ها و نوشیدنی ها اضافه می شود و طعمی شکلاتی و قهوه ای به محصولات غذایی می دهد و طعم آن ها را بهتر می کند.
اسانس های ادویه ای:
این اسانس ها از ادویه هایی مانند فلفل، زیره، هل و جوز هندی گرفته می شود و عطر و طعم غذا ها را لذیذ تر می کند مخصوصا غذا های سنتی ادویه دار می کند.
انواع اسانس های غیر خوراکی
اسانس های آرایشی و بهداشتی:
اسانس های آرایشی و بهداشتی در تهیه محصولاتی مانند کرم ها، لوسیون ها، عطرها، صابون ها و شامپو ها استفاده می شوند. این اسانس ها از اسانس هایی مانند اسانس های گل، مانند رز و یاسمن، و اسانس های میوه ای و گیاهی استفاده می شود.
اسانس های صنعتی:
اسانس های صنعتی در تهیه محصولاتی مانند شوینده ها، خوشبوکننده های هوا، شمع ها و مواد پاک کننده که در خانه استفاده می شود دیده می شود. محصولات خانگی که از اسانس صنعتی استفاده می کند بوی مطبوعی ایجاد می کند و محیط را تازه تر می کند.
اسانس های دارویی:
اسانس های دارویی در دارو های موضعی یا استنشاقی استفاده می شود و خواص ضد باکتری، ضد عفونی کننده یا آرام بخشی دارد.
اسانس های عطری:
اسانس های عطری از گل ، چوب، میوه و گیاهان گرفته می شود و برای محصولات خوشبو کننده نظیر عطر ، ادکلن و بادی اسپلش استفاده می شود.
اسانس های تمیزکننده:
اسانس های تمیز کننده در فرمولاسیون محصولاتی همچون اسپری های ضد عفونی کننده، پاککننده های سطوح و مواد ضد بو به کار گرفته می شوند.
ویژگی ها و چالش های اسانس خوراکی و غیر خوراکی
ویژگی های اسانس خوراکی:
- اسانس های خوراکی به طور قابل توجهی طعم و بوی محصولات غذایی را تقویت میکنند، که می تواند جذابیت بیشتری برای مصرف کننده ایجاد کند
- اسانس ها معمولاً ماندگاری بیشتری نسبت به مواد خام طبیعی دارند، زیرا ترکیبات معطری که در آن ها وجود دارد بهخوبی محافظت می شود و از تجزیه سریع جلوگیری میکند
- استفاده از اسانس های خوراکی به جای مواد خام طبیعی می تواند به کاهش هزینه های تولید منجر شود، زیرا این اسانس ها معمولاً با دوز های کمتری اثرگذاری بالایی دارند
- اسانس ها به راحتی در بازار موجود هستند و به عنوان یک ماده افزودنی می توانند به سرعت به محصولات غذایی اضافه شوند
- وجود طیف وسیعی از اسانس های خوراکی، امکان تولید محصولات غذایی با طعم ها و عطرهای متنوع را فراهم می کند، که به تولیدکنندگان امکان می دهد تا بازار های مختلف را هدف قرار دهند.
- بسیاری از اسانس های خوراکی نیازی به شرایط نگهداری خاصی مانند دمای پایین یا محیط خلاء ندارند، که این موضوع مدیریت آن ها را در فرآیند تولید آسان تر میکند.
چالش های اسانس خوراکی:
- حاوی ترکیبات شیمیایی مصنوعی
- استفاده بیش از حد از اسانس خوراکی و ایجاد طعم غالب
- مصرف زیاد و ایجاد مشکلات گوارشی یا آلرژی
- تنها به منظور طعم و عطر دهی به کار می روند و از نظر تغذیه ای ارزش خاصی ندارند
- آسیب به محیط زیست
ویژگی های اسانس غیر خوراکی:
- تنوع در کاربرد
- ماندگاری بالا
- امکان ایجاد محصولات متنوع با بوی های مختلف
- کاربرد در صنایع مختلف
- سازگاری با نیازهای صنعتی
- هماهنگی فرمولاسیون های خاص محصولات صنعتی
چالش های اسانس غیر خوراکی:
- حاوی ترکیبات شیمیایی قوی باشند که در صورت تماس با پوست یا استنشاق، می توانند باعث تحریک، حساسیت یا حتی مشکلات جدی تر برای سیستم تنفسی شوند
- مصرف آن ها به عنوان خوراکی یا تماس مستقیم با پوست در غلظت های بالا، می تواند منجر به مسمومیت و مشکلات بهداشتی شود
- اسانس های غیر خوراکی ممکن است با مواد دیگر در محصولات بهداشتی، آرایشی یا صنعتی واکنش نشان دهند و باعث تغییرات ناخواسته یا کاهش کارایی محصول شوند
- بوی غیرطبیعی یا قوی که برای برخی افراد ناخوشایند است
روش های استخراج اسانس خوراکی و غیر خوراکی
روش تقطیر با بخار
متداول ترین روش استخراج اسانس از گیاه تقطیر با بخار یا Steam Distillation است. درآغاز مواد گیاهی خرد می شود و به مخزنی با بخار آب منتقل می شود و پس از اینکه کندانسور سرد شود ، به مایع تبدیل می شود. این مایع شامل آب و اسانس خوراکی و غیر خوراکی است و به راحتی جدا می شوند و اسانس گیاهی تولید می شود.

استخراج با حلال
روش استخراج با حلال یا Solvent Extraction برای اسانس های حساس به گرما مناسب است. گیاه را کامل خرد کرده با حلال هایی مانند هگزان یا اتانول حل می شوند . بعد مخلوط فیلتر می شود و حلال گرم می شود تا تبخیر شود و اسانس خالص جدا می شود. در مرحله اخر اسانس خوراکی و غیر خوراکی تصفیه و فیلتر می شود .

استخراج با دی اکسید کربن فوق بحرانی
در فرآیند استخراج با دی اکسید کربن فوق بحرانی از CO2 یا Supercritical CO2 Extraction ، در آغاز ماده تحت فشار میگیرد و CO2 به نحوه فوق بحرانی به ماده اولیه تزریق می شود. CO2 فوق بحرانی اسانس را از ماده استخراج میکند. در ادامه فشار کاهش پیدا می کند و CO2 به حالت گاز باز می گردد و اسانس خوراکی و غیر خوراکی خالص جمع آوری می شود.

استخراج با روش ماسراسیون
روش استخراج با Maceration برای مواد حساس یا زمانی که اسانس کم است ، استفاده می شود. ماده اول درون حلال خیس می شود تا اسانس ماده به حلال منتقل شود. بعد ماده فشرده شده تا اسانس جدا شود . در ادامه مخلوط حلال و اسانس خالص سازی می شود و اسانس خوراکی و غیر خوراکی تولید می شود.

کاربرد های اسانس خوراکی و غیر خوراکی
- طعم دهنده های طبیعی در غذا ها و نوشیدنی ها
- نگهدارنده طبیعی برای افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت محصولات غذایی
- بهبود و تغییر بوی محیط های مختلف
- مکمل غذایی با خواص تقویتی و درمانی، مانند تقویت سیستم ایمنی یا بهبود عملکرد گوارشی
- درمان بیماری ها و بهبود سلامت
- ماده آغازی در تهیه محصولات خوشبوکننده همچون عطر ها، ادکلن ها ، محصولات آرایشی ، خوشبوکننده های محیط، خودرو و بدن
- تولید مواد ضد عفونی کننده و ژل ها و صابون ها
- آروماتراپی برای بهبود وضعیت های روانی و فیزیکی
اگر علاقه مند به خریداری این اسانسها دارید میتوانید از طریق این لینک از سایت ما اقدام به خریداری کنید.